Mianem chorób zawodowych określa się schorzenia wywołane przez negatywne czynniki występujące w miejscu zatrudnienia. Gross przypadków chorób zawodowych dotyczy układu oddechowego – które z nich związane są z płucami?

Najczęstsze choroby zawodowe płuc

 

Choroby zawodowe mogą być wywoływane przez rozmaite czynniki ryzyka – część z nich wyzwala infekcje, inne stanowią przyczynę reakcji alergicznych. Jednak we wszystkich przypadkach powodują mniej lub bardziej uciążliwe niedogodnosci, które wiążą się z zaburzeniem prawidłowego funkcjonowania systemu oddechowego. Oto lista najczęściej występujących chorób zawodowych o charakterze pulmonologicznym.

Astma

 

Choroba astmatyczna jest w większości przypadków reakcją alergiczną, która następuje wskutek kontaktu z określonym bodźcem. Niejednokrotnie nadwrażliwość może rozwijać się wskutek długoletniego wdychania powietrza z alergenami powodującymi mniejsze bądź większe oddziaływanie na płuca i oskrzela. Czynników ryzyka występowania astmy jest naprawdę wiele, co oznacza, że może być chorobą zawodową w wielu profesjach:

• ogrodnicy, rolnicy – pyłki drzew i traw
• lakiernicy, malarze, pracownicy zakładów meblarskich – środki chemiczne
• weterynarze, pracownicy zakładów zoologicznych, opiekunowie zwierząt – sierść zwierzęca

Ponadto warto dodać, że astma niekoniecznie jest wywoływana przez środowisko pracy, a jedynie jej objawy ulegają zaostrzeniu np. wskutek stresu, zimnego powietrza czy intensywnego wysiłku fizycznego.

Gruźlica

 

Zakażenie prątkiem gruźlicy stanowi niebezpieczną chorobę dróg oddechowych, której infekcja następuje wskutek kontaktu z osobami zarażonymi. Dlatego też najczęstszymi ofiarami wtórnych infekcji gruźliczych są pracownicy służby zdrowia m.in. lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni.

POChP

 

Główną przyczyną rozwoju przewlekłej obturacyjnej choroby płuc jest wieloletnie palenie papierosów. Niemniej jednak POChP może być rezultatem oddychania powietrzem zanieczyszczonym m.in. chemikaliami lub pyłami mineralnymi. Niezwykle często jej ofiarami padają osoby pracujące w kopalniach, hutach czy zakładach chemicznych.

Legioneloza

 

Zwana potocznie chorobą legionistów, co wynika z faktu, że zwykle występuje u wojskowych podczas misji w egzotycznych krajach. To infekcja wywołana przez bakterie Legionella, które bytują w sztucznych i naturalnych zbiornikach wodnych, mule, wilgotniej ziemi, prysznicach czy sieciach kanalizacyjnych. Choroba wywołuje zapalenie płuc oraz objawy poza oddechowe m.in. gorączkę oraz ból mięśni i głowy.

Śródmiąższowe zapalenia płuc

 

To wszelkiego rodzaju zmiany zapalne, które nie mają podłoża alergicznego. Należy je różnicować z astmą (brak wzrostu poziomu przeciwciał IgE) i POChP (brak zmian rozedmowych). Najczęstszą przyczyną jest wieloletnie i regularne oddychanie powietrzem z dużym poziomem zanieczyszczenia pyłami lub drobinami metalu:

• beryloza – pracownicy przemysłu kosmonautycznego i lotniczego
• kobaltoza – spawacze, szlifierzy i inne profesje związane z przemysłem metalurgicznym
• pylica – piekarze, górnicy, stolarze, pracownicy firm budowlanych i rozbiórkowych

Gorączka Q

 

Nazywana też zoonozą, jest chorobą bakteryjną powstającą wskutek zakażenia Coxiella burnetii. Chorobotwórczy patogen przeważnie bytuje w kleszczach i gryzoniach, skąd mogą przenosić się na człowieka bądź inne zwierzęta. Główną grupą zawodową narażoną na rozwój gorączki Q są osoby prowadzące gospodarstwa rolne i wszelkiego rodzaju hodowle np. bydła, ptactwa czy rasowych psów i kotów. Niemniej jednak zoonoza może też atakować zwierzęta domowe.

 

Bibliografia:

1. https://europeanlung.org/pl/information-hub/lung-conditions/zawodowe-choroby-pluc/
2. https://www.gov.pl/web/gis/legioneloza-choroba-legionistow
3. https://www.gov.pl/web/gis/goraczka-q
4. https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/148092,beryloza
5. Zakrzewska-Rowińska E. „Rozpoznawanie śródmiąższowych chorób płuc.” Pneumonologia i Alergologia Polska 2014, 82: 191-193.
6. Pierzchała W., et al. „Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc rozpoznawania i leczenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP).” Advances in Respiratory Medicine 2010, 78(5): 318-347.
7. Świerczyńska-Machura D., et al. „Diagnostyka astmy zawodowej: monitorowanie stężenia tlenku azotu w powietrzy wydechowym.” Medycyna Pracy 2005, 56(6): 485-490.