Odżywanie odgrywa istotną rolę dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Czy dieta może mieć znaczenie dla pracy płuc? Co należy uwzględnić w planie żywieniowym, aby zadbać o układ oddechowy? Czego unikać, a co warto spożywać?

Dieta na płuca – kiedy warto o nią zadbać?

Przede wszystkim w przypadku przewlekłej choroby obturacyjnej płuc. Osoby cierpiące z powodu POChP muszą przestrzegać pewnych zasad związanych z odżywianiem. Przede wszystkim posiłki powinny być małe objętościowo i spożywane regularnie. Dzięki temu nie będą zalegać w żołądku i tym samym uciskać przepony. Zaleca się również unikania jedzenia tuż przed snem, a także nie należy spożywać produktów ciężkostrawnych i wzdymających. W obu przypadkach istnieje szansa wspomnianego ucisku przepony i duszności.

Podobne, ale w rzeczywistości nieco inne zalecenia żywieniowe dotyczą osób cierpiących z powodu astmy. Astmatykom polecana jest dieta śródziemnomorska, której jednym z założeń jest spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zdrowe tłuszcze umożliwiają redukcję zmian zapalnych potęgujących ryzyko występowania ataku astmy i występowanie niebezpiecznych duszności. Ponadto warto też wspomnieć, że dieta powinna być bogata w antyoksydanty i błonnik – w obu przypadkach poleca się zwiększenie spożycia surowych warzyw i owoców. Kontrola masy ciała jest niezbędna u astmatyków, gdyż otyłość może prowadzić do zaburzeń gospodarki hormonalnej, a to sprzyjać występowaniu napadów.

Również gruźlica wymaga odpowiedniego podejścia w zakresie odżywiania. Oprócz zwiększonej podaży białka (ok. 1,5 g/kg masy ciała) i spożycia zdrowych źródeł tłuszczu należy zadbać o optymalną podaż niektórych witamin i minerałów. Specjaliści rekomendują, aby dieta u tej grupy pacjentów zawierała produkty bogate w witaminy A, B, C i E oraz cynk, fosfor, selen, siarkę i wapń. Odpowiedni plan żywieniowy wiąże się z faktem, że gruźlica przyczynia się do intensyfikacji przemiany materii przy równoczesnych zaburzeniach pokarmowych – efektem tego jest niedostateczne wykorzystanie dostarczanych składników odżywczych.

Odżywianie jest także formą prewencji chorób nowotworowych, w tym także raka płuc. W tym miejscu warto ponownie przywołać produkty spożywcze, które stanowią bogate źródło związków będących przeciwutleniaczami. Alfa i beta karoten, kryptoksantyna, likopen czy witamina E stanowią dla komórek skuteczne wsparcie wobec wolnych rodników tlenowych i stresu oksydacyjnego. Dlatego też dieta pod kątem profilaktyki nowotworowej powinna zawierać zielone ciemnozielone, żółtopomarańczowe oraz czerwone i fioletowe owoce i warzywa (np. brukselka, szpinak, brokuł, żółta papryka, grejpfrut, acerola, borówki, bakłażany, pomidory, papaja czy ciemne winogrona), bo to właśnie one będą skarbnicą cennych antyoksydantów.

Dieta dla płuc a zioła – czym warto wspomóc zdrowe odżywianie?

• Babka lancetowata
• Bazylia
• Bez czarny
• Chrzan
• Czarnuszka
• Imbir
• Pieprz czarny
• Pokrzywa
• Prawoślaz
• Rozmaryn
• Rumianek
• Tymianek

Powyższe rośliny będą stanowić wartościowe wsparcie dla układu oddechowego, co wynika z ich korzystnego oddziaływania. Część z nich wykazuje właściwości wykrztuśne, inne mają działanie antyzapalne, część będzie wartościowa dla łagodzenia podrażnień i oczyszczania dróg oddechowych. Rośliny te mogą być wykorzystane zarówno jako dodatek do posiłków, jak i składniki do przygotowywania naparów inhalacyjnych. Ponadto część z nich jest dostępna w postaci preparatów aptecznych np. tabletek do ssania, syropów bądź nalewek.

Bibliografia:

1. Zalecenia dietetyczne w przypadku współistnienia gruźlicy płuc i skazy moczanowej.” Problemy Higieny i Epidemiologii 2013, 94(4): 714-717.
2. Posłuszna D., Doboszyńska A. „Ocena stanu odżywienia u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) oraz wpływ diety na ryzyko jej wystąpienia.” Pneumonologia i Alergologia Polska 2011, 79(2): 109-115.
3. Zabłocka K., Biernat J. „Wpływ wybranych składników pożywienia na ryzyko rozwoju raka płuca – witaminy i prowitaminy.” Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 2010, 43(2): 145-151.
4. https://dietetycy.org.pl/dieta-w-astmie-2/
5. https://www.mp.pl/pacjent/pochp/lista/63265,pochp-dieta-i-odzywianie