O szkodliwości palenia tytoniu i jego negatywnym wpływie na zdrowie mówi się od dawna. Co więcej – dotyczy to nie tylko aktywnych palaczy ale również biernych, którzy wdychają zanieczyszczone powietrze – na przykład mieszkając z osobą uzależnioną od papierosów.

Oprócz wpływu na drogi oddechowe, papierosy mają niekorzystne działanie wobec układu krążenia, odporności, układu pokarmowego ale również sprzyjają powstawaniu nowotworów złośliwych.
Za szkodliwe działanie papierosów dla płuc odpowiada dym tytoniowy. To mieszanina kilku tysięcy substancji chemicznych, w tym tlenku węgla, związków siarki, formaldehydu, arsenu czy i ołowiu. Dym tytoniowy zawiera substancje smoliste, które osadzają się na drogach oddechowych, podrażniając krtań i upośledzając czynności rzęsek oddechowych.

Wpływ palenia papierosów na układ oddechowy

Do najważniejszych powikłań związanych z paleniem papierosów, zaliczamy:
• nowotwory płuc, ale również rak krtani, gardła, przełyku, ślinianek czy jamy ustnej
• Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP) – dla chorych najważniejszym elementem terapii tego schorzenia jest rzucenie palenia
• rozedma płuc
• przewlekłe zapalenie oskrzeli – którego podstawowym objawem jest poranny kaszel – tzw. „toaleta drzewa oskrzelowego”
• tzw. kaszel palacza – który związany jest z podrażnieniem, wysuszeniem śluzówki gardła oraz krtani a także mechanizmem obronnym związanym z próbą oczyszczenia dróg oddechowych z zalegających zanieczyszczeń
• upośledzenie ruchu rzęsek oskrzelowych, których zadaniem jest oczyszczanie dróg oddechowych z istniejących zanieczyszczeń, sprzyja to zaleganiu śluzu i nawracającym infekcjom
Im dłużej palimy papierosy, tym ryzyko zachorowania na powyższe choroby wzrasta.

Wpływ biernego palenia na zdrowie płuc

Dym papierosowy ma również szkodliwy wpływ na osoby, które go wdychają. Osoba, która przebywa w miejscu gdzie pali się papierosy, wdycha zarówno dym wydychany przez palaczy, jak i dym wydobywający się z zapalonego papierosa. Bierne palenie może mieć wpływ na rozwój POChP, zaostrzenia astmy ale również nowotwory płuc i jamy ustnej. Może to dotyczyć osób, które nigdy nie zapaliły papierosa a jedynie przebywały w pomieszczeniach z dymem tytoniowym.

Dzieci wychowujące się w domu, gdzie pali się papierosy są bardziej narażone na występowanie infekcji górnych dróg oddechowych oraz ucha środkowego. Mogą mieć również problemy z nauką i koncentracją. Jeśli chorują na astmę – będą mieć częściej ataki, które będą dłuższe i silniejsze.
Należy pamiętać o zwiększonym ryzyku SIDS, czyli zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej. Jest to niezwykle groźne powikłanie a badania dowiodły, że niemowlęta przebywające w pomieszczeniach gdzie pali się papierosy, są zagrożone śmiercią łóżeczkową.

Źródła:
https://www.mp.pl/pacjent/pochp/palenie/54200,palenie-a-pluca
https://journals.viamedica.pl/advances_in_respiratory_medicine/article/viewFile/27896/22710
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7067234/